Bebeklerin zihinsel gelişiminde ilk iki yılın önemi nedir?

Bebeğinizin organlarının ve sistemlerinin şekillendiği ve çevreye duyarlı olduğu pek çok kritik dönem anne karnındayken gerçekleşir. Fakat beyin, karaciğer gibi organlar ile sindirim ve bağışıklık sistemleri doğum sonrası gelişimlerini sürdürmeye devam eder. Yapılan klinik çalışmalar beynin bebeklik döneminde, hatta doğumdan bile önce, hızla geliştiğini göstermektedir. Beyin gelişiminin %90’ı anne karnından itibaren iki yaşına kadar geçen ilk 1000 günlük dönemde tamamlanır. Bebeğin tüm yaşamını etkileyecek gelişimlerin yaşandığı bu duyarlı evrede beslenmesini en iyi şekilde sağlamak çok önemlidir.
Doğru beslenmenin zeka üzerine etkisi var mıdır?
Pek çok sayıda çalışma beyin gelişimini destekleyici şekilde beslenmenin zeka gelişimi üzerine olumlu etkileri olduğunu ve bu etkinin erişkinliğe kadar uzadığını göstermektedir. Bir yıldan uzun süre emzirilen bebeklerde motor becerilerle ilişkili beyin bölgelerinde büyüme artışı görülmüştür. Emzirilen çocuklarda daha sonra dil becerileri, görme ve motor kontrolde artış gözlenmiştir.
Bebeğin zihinsel gelişiminin ana merkezi olan beynin, dolayısıyla sinir sisteminin beslenme yoluyla yapısal olarak desteklenmesi gerekir mi?
Bebeklik dönemi gelişimi beslenmeyle desteklenmediğinde, bebeğiniz yaşına göre gelişim ve öğrenme sürecinin gerisine düşer. Bu dönemde, bebeğinizin farklı yapıda besin ihtiyaçları yüksektir. Beyindeki sinir hücrelerinin yapısında yer alan DHA gibi yağların beslenme yolu ile desteklenmesi beyin fonksiyonlarının işlevselliği açısından çok önemlidir. Esansiyel (Vücudun üretemediği dışarıdan alınması gereken) yağ asitleri olarak ifade edilen Uzun Zincirli Çoklu Doymamış Yağ asitleri yani “Omega 3-DHA ve Omega 6-AA” ların alımı beyin gelişimi açısından son derece önemlidir.
Bununla birlikte “demir”, sinir sisteminin uzun zincirli yağ asitlerinden etkin fayda sağlanmasında rol oynar. Demir, insan vücudunda oksijen taşır. Bu nedenle beyine oksijenin taşınması dolayısı ile de beynin gelişmesi ve çalışması için hayati öneme sahiptir. Aynı zamanda, “Taurin” bebeklerin gastrointestinal sistemden yağ emilimine yardımcı olan ve karaciğerin atık ürünlerle etkin bir şekilde ilgilenmesini sağlayan, bu nedenle de beyin ve göz gelişimi için son derece önemli bir amino asittir. Eğer bebek anne sütü ile besleniyorsa beyin gelişimi için son derece önemli olan bu yağları ,demir ve Taurin’i anne sütünden alabilir. Anne sütü beyin yapısının gelişmesi için ideal kompozisyona sahiptir. Sinir ve bağışıklık sisteminin sağlıklı gelişiminde demir, Taurin ve uzun zincirli yağ asitleri birlikte faydalı etkiler gösterirler.
Anne sütü eksikliğinde ne yapılabilir?
Zamanında doğmuş sağlıklı bir bebek için temel beslenme “ANNE SÜTÜ”dür. Anne sütü eksikliğinde ise doktorunuza danışarak formül sütlerinden destek alınmalıdır. Sindirim şikayeti olan bebeklerde, Fermantasyon teknolojisi ile üretilen formüller şikayetlerin azalmasına destek olabilir. Doğumdan itibaren 2 yaşına kadar süren hızlı gelişim sürecinde Bebeğiniz, dünyaya “Merhaba” dedikten sonra, takip eden 2 yıl boyunca büyüme ve gelişimini koşar adımlarla tamamlamaya devam eder. anne&bebek 4 sağlıklı büyümeye faydası bilinen Omega 3-DHA, Omega 6-AA, nükleotid, Taurin ve demir gibi bazı besin kaynaklı yapı taşlarının beslenme yoluyla desteklenmesi gerekir. Emzirilen bebeklerin DHA durumunun daha yüksek olması daha iyi bilişsel becerilere sahip olması anlamına gelmektedir. Bu iyileşmiş mental beceriler erişkinlikte de devam eder. Yapılan klinik araştırmalar Anne sütü eksikliğinde DHA içeren formül süt ile beslenen bebeklerin problem çözmede DHA içermeyen formül sütle beslenen bebeklere kıyasla daha başarılı olduğunu göstermektedir. DHA, Nükleotid, Prebiyotik, Taurin ve Demir içeren formül sütleri, anne sütü eksikliğinde tercih edilebilir.
İnek sütü, keçi sütü… vb. gibi yüksek besin değerine sahip besin kaynakları zihinsel gelişimi desteklemeye uygun mudur?
Anne sütü yetersizse bu durumda bu bileşenlerin formül sütten karşılanması gerekir. İnek sütü, keçi sütü ve benzeri diğer canlı sütleri bebeğinizin sağlıklı gelişimi ve büyümesi için gereken besin maddelerini içermedikleri ve demir eksikliği anemisine neden oldukları için özellikle ilk 1 yıl bebek beslenmesine uygun değildirler. Bu sütler sadece doymuş katı yağ içerdiği için Omega 3 ve Omega 6 ihtiyacını karşılamaz. Avrupa ülkeleri dahil bir çok ülkede yapılan çalışmalarda bebek ve çocukluk döneminde demir eksikliği anemisi gözlemlenmiştir. Bunun nedeni özellikle demirden fakir olan inek ve keçi sütü gibi diğer canlı sütlerinin bebeklik döneminden itibaren yaygın olarak kullanılmasıdır. İnek sütüyle beslenen çocuklarda demir eksikliği anemisine bağlı olarak; algılama, tepki verme, hareket etme, göz el koordinasyonu kurma performanslarının daha düşük olduğu gözlenmiştir. Demir içeren beslenme şeklinin zihinsel gelişimi desteklediği belirlenmiştir. Özetle, erken yaşamın ilk 2 yılında beslenmenin bebeğinizin hızlı gelişimine uygun şekilde desteklenmesi oldukça önemlidir. Zamanında doğmuş sağlıklı bir bebek için temel beslenme anne sütüdür. Anne sütü eksikliğinde yukarıda bahsettiğimiz gibi hayvan sütleri Omega 3 ve 6 içermediği ve içerisindeki demirden bebeğin faydalanamayacağı için bebeğin ihtiyaçlarını karşılayamaz. Bebeğinizin sağlıklı gelişimini desteklemede Omega 3-DHA ve Omega 6-AA, nükleotid, Taurin ve demir gibi bileşenleri içeren formül sütler uygun bir beslenme seçeneği olabilir.
Soru & Cevap
Anne karnında bebek beyin gelişimi kaçıncı haftada tamamlanır?
Anne karnındaki bebeğin beyin ve sinir gelişiminin en önemli periyodu 4. ve 10. haftalar arasıdır.
Hamilelikte bebeğin beyin gelişimi için neler Yapılmalı?
Bebeklerde zeka gelişimini destekleyen 7 püf Nokta Nedir?
Bebeklerde zeka geliştirici aktiviteler?
Bebeklerde beyin gelişimi geriliği
Bebeklerde beyin gelişimi için ne yedirmeli?
Bebeklerde zeka gelişimi için beslenme?
Bebeklerde beyin gelişimi ne zaman tamamlanır?